Vergunning voor woningverhuurders nodig? Hoe dan?!

De Amsterdamse gemeenteraad heeft op 15 februari jl. een motie aangenomen over het invoeren van een vergunningplicht voor verhuurders van woningen. Het is de bedoeling daarmee dubieuze beleggers te weren. Al langer is het de gemeente een doorn in het oog dat beleggers veel woningen in eigendom hebben en verhuren voor marktprijzen. Denk aan de heisa rond Prins Bernard en er is zelfs een speciale hoorzitting geweest over de invloed van beleggers op de woningmarkt. Op 15 maart 2018 stond er in het Algemeen Dagblad een artikel met de volgende kop: Koophuis in grote stad wordt vaak opgekocht en direct duur verhuurd. “Het is een schande…!” Zo is de teneur.

Er is nu dus een oplossing bedacht om beleggers te kunnen ‘controleren’, door een vergunningstelsel in te voeren, maar die oplossing moet nog verder worden uitgewerkt. Er is nauwelijks informatie te vinden over de motie van de gemeente Amsterdam, dus het is maar de vraag of er ooit een vergunning voor verhuurder komst. Misschien is het slechts een proefballonnetje in verkiezingstijd. Toch is het interessant om na te denken over een vergunningsplicht voor verhuurders. Bij ons komt vooral de vraag op: leuk zo’n vergunning, maar hoe dan?!

Vereisten?

Om een vergunning aan te vragen, moet je wel weten waaraan je moet voldoen om deze te krijgen. Daar is niks over bekend. Hebben eigenaren die nu al woningen verhuren een vergunning nodig of krijgen zij een ontheffing? En wanneer krijg je een vergunning? Bij ‘goed gedrag’? Dat is natuurlijk lastig als je nog nooit hebt verhuurd en een vergunning aan wilt vragen omdat je (bijvoorbeeld) je eigen woning wilt verhuren als je besloten hebt samen te gaan wonen met je partner in diens huis. Referenties zul je dan niet hebben.

Kortom: wie bepaalt wat de eisen zijn? En vooral: wat zijn deze vereisten? Zonder dat te weten, is er weinig zinnigs te zeggen over het idee van de gemeenteraad.

Doel?

En wat is precies de bedoeling van het plan? Als de maatregel is bedoeld om huurders te beschermen, is dat zinledig. Daar is de huur(prijs)wetgeving voor bedoeld. Als het wordt bedoeld om andere kopers te beschermen, mensen die geen woning kunnen kopen omdat zij niet op kunnen bieden tegen beleggers, dan zijn er ook bezwaren. Er is vrije marktwerking. Iemand verkoopt een woning en mag dat doen aan de partij aan wie de verkoper de woning wil gunnen. Dat zal meestal de partij met het hoogste of beste bod zijn. Moet dat anders worden omdat er moet worden verkocht aan een koper die daadwerkelijk zelf in de woning gaat wonen? Bij particulier bezit lijkt me dit lastig om – via een gemeentelijke verordening – te regelen. De verkoper mag zelf bepalen aan wie hij verkoopt.

Bezwaar en beroep

Wat nu als je een vergunning aanvraagt maar deze wordt geweigerd? Kun je dan in bezwaar en beroep? Stel dat je dat wint, maar dat het huis dat je hebt gekocht nog niet verhuurd mag worden in de tijd dat de procedures lopen. Dan heb je leegstand. Ook denkbaar is de situatie dat je een appartement wilt kopen (voor de verhuur), maar dat je daar nog mee wacht omdat je niet zeker weet of je wel een vergunning kunt krijgen. Zou je dan als ontbindende voorwaarde op kunnen (of moeten) nemen dat je een vergunning krijgt? Ik vraag me af of de verkoper daar op wil wachten.

Eigendomsrecht

Naast de vraag over de inhoud van de vergunning, zijn er nog andere bezwaren. Het recht op eigendom is het meest omvattende recht. Dat wordt beperkt door een vergunning op basis waarvan je al of niet mag verhuren. Kan dat wel zomaar? Het lijkt in strijd met Europese Regelgeving. Daar zal door de gemeenteraad ook goed over moeten worden nagedacht voordat er een definitief besluit kan worden genomen.

Losse eindjes

Er zijn kortom nog veel losse eindjes. Ik verwacht eerlijk gezegd dat deze motie een stille dood zal sterven, waarbij de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart wel interessant is.

Mogelijk kan de gemeente voor nieuw te bouwen woningen via bijvoorbeeld een bestemmingsplan of erfpachtvoorwaarden regelen dat de eigenaar tevens bewoner moet zijn. Voor bestaand particulier bezit zie ik meer beren op de weg. Het zal mij benieuwen hoe dit afloopt.