Airbnb komt meer en meer in het verdomhoekje

Het is veel verhuurders een doorn in het oog: huurders die hun woning (onder)verhuren aan toeristen via websites zoals Airbnb. Ook veel bewoners hebben er last van en klagen over de vele rolkoffers die door de straten rijden en de leefbaarheid die achteruit gaat. Woningen worden soms permanent verhuurd aan vakantiegangers, die er een ander leefpatroon op nahouden dan reguliere bewoners van een wijk, die ’s morgens aan het werk moeten en ’s avonds naar bed gaan. De vaak jonge toeristen die naar Amsterdam komen, hebben een ander ritme; die gaan de stad in en komen ’s nachts laat thuis na een avond plezier te hebben gehad.

De gemeente Amsterdam heeft vakantieverhuur de afgelopen jaren al meer aan banden gelegd. Tegenwoordig mogen woningen nog maar voor maximaal 30 dagen worden verhuurd aan vakantiegangers. Voorheen was dat 60 dagen (en daarvoor zelfs nog meer). Voorwaarde is natuurlijk wel dat de eigenaar/verhuurder instemt. Er blijft desondanks veel overlast en de gemeente krijgt het niet voor elkaar verdere beperkingen op te leggen aan Airbnb. In de praktijk was te zien dat er bijvoorbeeld meerdere personen een account hadden waarop zij dezelfde woning konden verhuren; zo kon een woning eenvoudig voor 2 x 30 dagen worden verhuurd (door twee personen; elk dertig dagen). Het lukte de gemeente niet om Airbnb informatie te laten delen om controle uit te kunnen oefenen op de verhuurde adressen. Nu heeft de landelijke overheid plannen ontwikkeld om toezicht te houden en in te grijpen.

Wetsvoorstel toeristische verhuur van woonruimte

Er ligt – na een positief advies van de Raad van State – een wetsvoorstel klaar voor behandeling in de Tweede Kamer dat gaat over deze problematiek: het wetsvoorstel toeristische verhuur van woonruimte. Dit voorstel geeft gemeenten de mogelijkheid om maatregelen te treffen wanneer er schaarste is aan woonruimte of als de leefbaarheid van een wijk onder druk komt te staan. Volgens het wetsvoorstel kan de gemeente met een deugdelijke onderbouwing verschillende instrumenten inzetten.

In het voorstel wordt geregeld dat gemeenten verhuurders van vakantiewoningen kunnen verplichten om zich te registreren. Het registratienummer moet vervolgens weer worden vermeld bij de advertenties op de vakantieverhuur websites. Zo kan de gemeente toezicht houden op de adressen die worden verhuurd en door wie die worden verhuurd. Er wordt gestreefd naar een gezamenlijk registratiesysteem voor aanbieders van vakantieverhuur, voor het rijk, gemeenten en verhuurplatforms. Minister Van Veldhoven heeft aangekondigd ook Europees te zullen onderzoeken of verhuurplatforms kunnen worden gebonden aan gemeentelijke maatregelen. Daar is ze kennelijk nog niet uit.

Meldplicht en vergunning

Er wordt ook voorgesteld dat de gemeenteraad kan bepalen dat er een maximum wordt gesteld op het aantal nachten dat een woning per jaar wordt verhuurd (zoals in Amsterdam en andere gemeenten ook al is geregeld) en dat er een meldplicht per verhuring kan worden ingesteld. Dat is wel nieuw. Ook dit geeft de gemeente dus meer mogelijkheden om toezicht te houden en eventueel in te grijpen waar dat nodig is.

In uitzonderlijke gevallen kan er zelfs een vergunningsplicht worden ingevoerd. Niet valt uit te sluiten dat er een maximum wordt gesteld op het aantal uit te geven vergunningen.

Sancties

Er komt een enorme (bestuurlijke) boete op onderverhuur van sociale huurwoningen als vakantiewoning. De boete bedraagt maximaal € 83.000,-. Dit bedrag is zo hoog, om een afschrikwekkend effect te hebben. Me dunkt dat een huurder die zijn woning via Airbnb wil gaan verhuren, daar nog wel eens over nadenkt met deze boete. Bij een boete die (flink) lager ligt dan de in het voorstel genoemde boete, zal dat ook vast het geval zijn. Ik vraag me af of deze boete evenredig is, maar daar zal – als het wetsvoorstel het haalt – de rechter uiteindelijk een oordeel over moeten vellen.

Wat verandert er voor verhuurders?

Voor verhuurders is het van belang om goed toezicht te (blijven) houden op hun woningen. Doen zij dat niet, dan lopen zij via het bestuursrecht het risico om ook boetes te krijgen. Voor verhuurders kan het ook goed nieuws zijn dat de vakantieverhuur verder aan banden wordt gelegd met het nieuwe wetsvoorstel. Zij kunnen bijvoorbeeld – naast dat contractueel geheel wordt verboden om de woning onder te verhuren, waaronder ook vakantieverhuur valt – ook bepalen dat huurders verplicht zijn hun registratienummer af te geven. Dan kan ook de verhuurder meekijken naar het aantal verhuringen en toezicht houden. Het is mij niet bekend of de gemeenten bereid zijn informatie te delen, maar met het oog op de strenge privacywetgeving is dat maar zeer de vraag.

Als er ontwikkelingen zijn met betrekking tot het wetsvoorstel, zullen we dat in een volgende nieuwsbrief laten weten.

Bron: rijksoverheid.nl